WhatsApp zette telecomwereld op zijn kop
Niemand had in juni 2009 kunnen voorzien hoe WhatsApp de hele telecomwereld op zijn kop zou zetten. Telecomproviders werden er totaal door overvallen en zagen hun winsten kelderen; iedereen die nog sms’te werd voor gek versleten. Het was snel na de introductie van WhatsApp afgelopen met de ‘onbeperkt mobiel internet’-abonnementen van alle providers. WhatsApp bestaat nu vijf jaar, heeft 600 miljoen gebruikers en is niet meer weg te denken voor iedereen met een smartphone. Het verhaal van een telecomrevolutie.
Chatdiensten waren er allang, maar ze werden pas nuttig toen Apple in juni 2009 push-notificaties introduceerde. Daarmee werd het voor chat-apps mogelijk om meldingen te geven, net als een traditionele sms. Die laat ook een geluid horen, een trilling en bovendien een meldinkje op het lockscreen. De makers van WhatsApp, Brian Acton en Jan Koum, maakten gebruik van deze mogelijkheid om een concurrent van de sms in de markt te zetten die veel voordelen bood. Het was goedkoper, je was niet meer gebonden aan 160 tekens en men kon bestanden of foto’s uitwisselen. Ook kon je via WhatsApp groepen aanmaken waarin een aantal mensen gelijktijdig bericht konden worden. Hele schoolklassen stapten over op deze mogelijkheid.
Het feit dat die schoolklassen dat deden, betekende impliciet meteen het begin van grote problemen voor de Canadese smartphonefabrikant BlackBerry. De ‘BB’s’ waren onder de schooljeugd razend populair vanwege het ‘pingen’, eveneens een chatfunctie die via het mobiele internet ging, en niet meer via de gewone telefoonlijn zoals sms en mms. De BlackBerry Messenger was echter alleen op de BlackBerrytelefoons beschikbaar en je moest er een apart en prijzig abonnement voor afsluiten. Je kon er dus geen iPhone- of Androidgebruikers mee bereiken. Ook moest je een lang nummer onthouden. WhatsApp werkte gewoon via je eigen mobiele telefoonnummer, en kon zo makkelijk meegenomen worden naar een volgende telefoon.
WhatsApp bracht direct na de app voor de iPhone ook een app uit voor BlackBerry, waardoor voor het eerst BB- en iPhonegebruikers elkaar via een chatdienst konden bereiken. Ook werden al snel Symbian-apps gemaakt en niet lang daarna was Android aan de beurt. Sinds augustus 2010 ondersteunde WhatsApp alle belangrijke platforms.
Windows Phone, dat pas in 2010 werd gelanceerd, kwam pas in 2011 aan de beurt. Het ontbreken van WhatsApp op het Windows Phoneplatform was een belangrijke oorzaak voor het geringe succes van het besturingssysteem. Een smartphone stond voor veel gebruikers gelijk aan een telefoon waarmee je kunt WhatsAppen. En dat was met Windows Phone in het begin dus niet zo.
In de Nederlandse taal werd zelfs een nieuw werkwoord geïntroduceerd: ‘appen’ (spreek uit: eppen). ,,Ik app je nog wel even’’, hoor je nu als mensen afscheid van elkaar nemen. Het is misschien wel het mooiste voorbeeld van het succes van deze berichtendienst.
Inmiddels wisten de telecombedrijven niet hoe ze het hadden. De inkomsten uit bellen en sms kelderden, het mobiele internetgebruik steeg enorm. Dat kostte ze erg veel geld. Onderzoeksbureau Ovum meldde in 2012 dat WhatsApp en andere berichtendiensten die in het kielzog van de app van Koum en Acton werden opgericht, de providers wereldwijd 18 miljard euro kostten. Er werd voorspeld dat het verlies tegen 2016 zou oplopen tot 54 miljard dollar per jaar.
De reactie kwam al snel. KPN, Vodafone en T-Mobile kondigden na elkaar aan dat het afgelopen was het met onbeperkte mobiele internet voor een tientje per maand. Voortaan werden er datalimieten gehanteerd en er moest ook veel meer voor betaald worden. Het was een poging om de verliezen die met de teloorgang van de sms gepaard ging, te verminderen. Ook probeerden sommige providers eigen WhatsApp-achtige chatdiensten te lanceren om de verliezen te dempen. Het werd geen succes.
WhatsApp bleef zelf ook niet onomstreden. De overheden van Nederland en Canada oordeelden dat de app de privacywetten schond door hele adresboeken onversleuteld op telefoons op te slaan, of de opgeslagen contacten nu WhatsApp hadden of niet. WhatsApp werd door sommige grote bedrijven als onveilig beoordeeld en het gebruik ervan werd afgeraden. Maar al die strubbelingen deden niets af aan de populariteit van de berichtendienst, die alleen in het verre oosten concurrentie ondervond van andere apps. In de westerse wereld is WhatsApp de belangrijkste berichtendienst.
Daar kwam wel een deukje in toen de eigenaren van WhatsApp in februari dit jaar hun hele bedrijf verkochten aan Facebook voor het ongelooflijke bedrag van 19 miljard dollar. Daarover ontstond ophef, want gebruikers vonden het maar niets dat Facebook zo de beschikking kreeg over de persoonlijke gegevens van WhatsAppers. De sterk op WhatsApp gelijkende app Telegram spon hier een tijdje garen bij, maar de meeste gebruikers keerden na een tijdje weer terug. Het ‘probleem’ met andere chat-apps voor veel mensen is dat het overgrote deel van hun contactenlijst nog steeds gebruikmaakte van WhatsApp, dus moesten ze daar wel mee doorgaan.
WhatsApp is de laatste jaren gestaag bezig geweest om de app te vernieuwen. Zo werd het mogelijk om zelf ingesproken audioberichtjes te versturen, en is nu met de ‘blauwe vinkjes’ te volgen of je berichten daadwerkelijk zijn gelezen. Een optie die overigens binnenkort valt uit te zetten, als we de berichten mogen geloven, want nogal wat gebruikers willen helemaal niet dat de afzender van een bericht weet dat het gelezen is. Er zijn het afgelopen jaar zelfs geruchten geweest over een eigen smartphone, die WhatsApp onder zijn eigen merknaam zou willen uitbrengen. Of dit echt gaat gebeuren en of WhatsApp zo langzamerhand niet ondergraven wordt door andere chat-apps met push-notificaties, moet de toekomst leren. De app is in ieder geval voor vrijwel iedereen met een smartphone niet meer weg te denken en voor velen reden nummer één om een smartphone aan te schaffen.
Bron: Allaboutphones.nl
